‘Koos, ik zie dat de winstuitkering op de loonstrook staat deze maand. Heel erg fijn natuurlijk, maar waarom is die toch aardig wat minder dan vorig jaar? Ik begrijp dat de winst iets lager was, maar toch niet zo veel lager? Jij zit in de ondernemingsraad, hoe zit dat?’

Dat april een grillige maand is, blijkt niet alleen uit het weer, maar ook uit de loonstrook van deze maand, waar een collega mij op wees.
Hoewel de Ondernemingsraad niet direct betrokken was bij de afspraken over de Winstdelingsregeling (WDR), wordt deze regeling toch jaarlijks voorgelegd aan de Financieel Economische Commissie van de OR (FEC). Als lid van deze commissie kan ik er daarom wel iets over zeggen. 

Hoe zit het nu precies?
Er zijn twee grote, steeds variërende bedragen die belangrijk zijn voor het vaststellen van de winstdelingsregeling: de omzet en de winst die door de KLM-groep gemaakt worden. Deze cijfers vormen de basis van de berekening voor de winstdeling. Omdat Transavia deel uitmaakt van de KLM-groep, worden zowel de winst als de omzet van Transavia afgetrokken van de groepscijfers om de bedragen te verkrijgen die door de KLM-medewerkers worden gegenereerd.
Maar daar blijft het niet bij. Er zijn nog andere factoren die de winst, zoals die wordt berekend voor de winstdelingsregeling, kunnen beïnvloeden, zowel positief als negatief. Hieronder vallen bepaalde rentekosten die KLM moet betalen, maar ook extra inkomsten uit andere bronnen. Uiteindelijk komt er dan een aangepast winstbedrag uit. 

De volgende stap is de berekening van de verhouding tussen dit winstbedrag en de omzet. Bijvoorbeeld, als je een winst hebt van vijf euro op een omzet van honderd euro, betekent dat een winstmarge van 5%. Voor ons spelen natuurlijk veel grotere bedragen, dat zal duidelijk zijn, maar de berekening van de marge is vergelijkbaar. Tussen KLM en de bonden zijn afspraken gemaakt over welk deel van de winst er dan uitgekeerd gaat worden.  Hier geldt het idee: hoe hoger de winstmarge, oftewel hoe meer winst we hebben gemaakt in verhouding tot de omzet, hoe meer er aan het personeel kan worden uitgekeerd.

Terug naar het voorbeeld, als we die vijf euro winst gemaakt zouden hebben, met vijftig euro omzet, dan hebben we een winstmarge van 10%. Dezelfde winst van vijf bij een omzet van tweehonderd, levert een winstmarge van 2,5% op. In het eerste geval zouden we van die vijf euro winst, misschien wel één euro ontvangen. Bij een lage winstmarge, zoals in het tweede voorbeeld, wordt er misschien maar twintig cent van de vijf euro winst uitbetaald. Een bedrijf heeft een bepaalde winstmarge nodig om investeringen te kunnen doen. Bij een lage marge is er van de winst een groter deel nodig voor die investeringen. 

Hoe wordt de taart verdeeld?
Voor cabinepersoneel geldt dat de winstmarge minimaal 3,7% moet zijn om een winstuitkering op je loonstrook te ontvangen. Bij dit percentage wordt een vooraf vastgesteld, relatief klein deel van die winsttaart aan ons uitgekeerd. Aan de andere kant is afgesproken dat dit deel van de winsttaart blijft groeien tot het maximum van de voor cabinepersoneel vastgestelde winstmarge van 11,3%.
Laten we teruggaan naar je loonstrook. Dit jaar is zowel de totale winst als de winst in verhouding tot de omzet afgenomen. Daarom ontvang je ook een kleiner deel van een kleinere taart. 

Onze collega vond dat wel jammer, maar was evengoed blij met de uitkering die mede door de VNC geregeld is. ‘Niet alleen een leuk extraatje, maar ook een gevoel van waardering’, zei ze. 

Koos Bakker
OR- en FEC lid