Begin april van dit jaar is de VNC samen met KLM en alle vakorganisaties van grond, cockpit en cabine, begonnen met de cao 2023. Na een aantal voorrondes waarin omgangsvormen en lange termijn visies centraal stonden, gaan de onderhandelingen met KLM over een nieuwe cao voor cabinepersoneel op dinsdag 13 juni van start. In deze extra cao nieuwsbrief geven we achtergrondinformatie over de inzet op loon, looptijd en de overige voorstellen die wij namens onze leden ter tafel brengen.

In dit artikel:
•Cao proces, inzet en looptijd
•Inhoudelijke voorstellen
•Lange termijn thema’s
•Infosessies

Leestijd: 5,5 minuten

Het cao proces tot nu toe
In blok 1 hebben we gesproken over omgangsvormen. Wat de VNC betreft een noodzakelijk onderwerp na de inmenging van de Nederlandse Staat in onze arbeidsvoorwaarden en de daaruit voortgekomen arbeidsvoorwaardelijke bijdrage. Maar ook de afspraak met het mes op de keel over XFA (over betalen voor woon-werk verkeer voor cabinepersoneel wonend in het buitenland) en de extra IPB faciliteiten voor KLM’ers die meer dan 15% arbeidsvoorwaardelijke bijdrage hebben geleverd, zijn ons een doorn in het oog.

Tijdens blok 2 heeft KLM haar strategische visie en haar 5-jarenplan aan de vakbonden gepresenteerd. Hieruit blijkt een hoge ambitie op de ‘Net Promotor Score’ (NPS), de Employee Promotor Score (EPS) en vooral: duurzamere luchtvaart. Met name dat laatste vereist forse investeringen.
Wij hebben onze zorgen uitgesproken over de balans tussen deze ambities en duurzame arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden. Ook hebben wij de visie van de VNC aan KLM en de andere bonden gepresenteerd aan de hand van een aantal eerder door ons benoemde lange termijn thema’s.

De VNC cao inzet 2023
We lichten hierbij onze cao inzet voor de cao cabinepersoneel 2023 toe:

Looptijd
Vanwege de nog altijd hoge mate van onzekerheid rondom de toekomst van KLM en haar cabinepersoneel, zou een korte looptijd passend zijn. Tegelijkertijd gunnen wij  cabinepersoneel een langere periode van rust en zekerheid en daarvoor is een wat langere looptijd wenselijk. Het feit dat de huidige cao al op 2 maart jl. is afgelopen, maakt dat wij op een langere looptijd dan 1 jaar inzetten.
Concreet stellen wij een looptijd voor van 22 maanden, te weten van 2 maart 2023 tot en met 31 december 2024. Daarvan zijn inmiddels al bijna 4 maanden verstreken.

Loonsverhoging en hyperinflatie
Het cabinepersoneel heeft al sinds lange tijd te maken met grote druk op hun koopkracht als gevolg van de – naar het zich laat aanzien – structureel hoge inflatie.Dit vraagt wat de VNC betreft om een stevige reparatie van de inflatie en een loonsverhoging. Daarom zetten wij in op:

*De APC is vergoeding voor werknemers voor inflatie. Zijn de prijzen over een bepaalde periode bijvoorbeeld met 1% gestegen, dan krijgen werknemers automatisch 1% loonsverhoging. Zo blijft de koopkracht op peil. Wat ons betreft is het een soort verzekering voor onzekere tijden. Daarnaast houden wij nadrukkelijk de mogelijkheid open om per cao aanvullende loonsverhogingen te vragen indien dit wenselijk is.

Inhoudelijke voorstellen
Er zijn nog steeds een behoorlijk aantal onderwerpen uit vorige cao’s niet afgerond. Daarnaast zijn wij met KLM in gesprek over een aantal grote lange termijn thema’s. Deze thema’s gaan ook gedurende de looptijd van de komende cao veel tijd vragen voor wat betreft uitwerking en eventuele implementatie.

Dit alles maakt dat wij voor nu een beperkt aantal inhoudelijke voorstellen doen, die hoog op de wensenlijst van onze leden stonden en waarvan wij denken dat deze binnen de cao termijn gerealiseerd kunnen worden. Wij hebben in onze voorstellenbrief benadrukt dat wij voorafgaand aan het cao overleg – en ook tijdens de onderhandelingen – aanvullende voorstellen kunnen doen.

Op basis van de uitvraag bij onze leden en de behandeling daarvan in de Ledenraad stellen wij in ieder geval het volgende voor:

Aanrijdtijd bij reserve verhogen naar 1,5 tot 2 uur
Binnen een uur van Schiphol wonen is voor veel cabinecollega’s als gevolg van de ontwikkelingen op de woningmarkt en de inflatie financieel geen optie meer. Daarnaast vertrekt een intercontinentale vlucht ruim 2 uur na aanmelden en voor Europa zijn er SPL-reserves. Het is wat ons betreft dan ook realistisch om een aanrijdtijd van anderhalf uur voor te stellen.

Compensatie bij vertraging op EUR
Een evaluatie van de tewerkstelling op Europa is als gevolg van de instabiele schema’s urgenter geworden. Om de Europa-vliegende collega’s eerlijker te compenseren in geval van verstoringen (waaronder vertragingen, stellen wij voor om de GVDT te herberekenen in de uitvoering.

Vitaliteitsregeling
In het kader van duurzame inzetbaarheid van het cabinepersoneel, stellen wij voor om, in het kader van een vitaliteitsregeling, cabinepersoneel een optie te bieden om gebruik te maken van een deeltijdregeling voorafgaand aan pensioen. Een mogelijke invulling van de regeling is 80% vliegen met 90% salaris en 100% pensioenopbouw. Daarnaast willen wij varianten hierop met andere percentages met elkaar onderzoeken.
Ook willen wij andere elementen verkennen in het kader van vitaliteit.

Compensatie van 0,4 dag voor KLM-cursussen die als korte opdracht worden ingedeeld
Op dit moment worden cursussen en trainingen ingedeeld als korte opdracht. In lijn met de gedachte van de cabine cao “korte opdrachten” (5.17) is een toekenning van 0,4 dag (deeltijd naar rato) compensatie gerechtvaardigd. Wij willen compensatie voor cursussen en trainingen als korte opdracht in de cao specificeren.

Sociaal Plan Cabine
Het Sociaal Plan Cabine hebben we afgesproken op 1 oktober 2020 en loopt af op 31 december 2024. Wij willen het Sociaal Plan Cabine, dat voorziet in situaties waarin sprake is van boventalligheid en gedwongen ontslag, waaronder een terugkeergarantie met behoud van arbeidsvoorwaarden, structureel opnemen in de cao.

Lange termijn thema’s
Naast de inhoudelijke cao voorstellen hebben wij zoals beschreven een aantal lange termijn thema’s aangedragen die wij graag met KLM en FNV Cabine willen uitwerken en implementeren. Daar hebben we vanzelfsprekend beide partijen voor nodig. De thema’s op een rijtje:

Duurzame inzetbaarheid
Cabinepersoneel moet in 100% dienstverband gezond de pensioengerechtigde leeftijd kunnen bereiken. Dit is in het tussentijds protocol cao 2011 al als uitgangspunt gedefinieerd. Nog steeds is VNC van mening dat dit een uitgangspunt is waarnaar gekeken en gehandeld dient te worden.

Werk-privé balans
Door de verschillende generaties worden hier andere waarden aan toegekend. Voor de toekomst is het belangrijk om te onderzoeken hoe de huidige en nieuwe generaties hiernaar kijken en wat nodig is om ook de duurzame inzetbaarheid van deze generaties te waarborgen.

Perspectief op ontwikkelmogelijkheden binnen en naast de vliegende functie
Cabinepersoneel moet altijd perspectief hebben tijdens hun vliegende carrière. Binnen de vliegende functie wil VNC onderzoeken of het mogelijk is om ontwikkel- en promotiemogelijkheden uit te breiden. Naast de ontwikkel- en promotiemogelijkheden binnen de vliegende functie, moet het volgens VNC mogelijk zijn om zich te ontwikkelen en groeien in een nevenfunctie in combinatie met het vliegen. Uitbreiding van nevenfuncties is wat ons betreft een belangrijke pijler voor loopbaanperspectief van cabinepersoneel.

Cabin crew als ‘commercial asset’ in plaats van als kostenpost
De VNC staat voor duurzame werkgelegenheid en daarbij de groei en continuïteit van KLM. De klantbeleving wordt voor een groot deel gemaakt door de service- en klantgerichtheid van het cabinepersoneel. De bijdrage van het cabinepersoneel is essentieel. Dat blijkt tevens uit KLM-marktonderzoek. Daarom vinden wij dat cabinepersoneel gezien moet worden als verdienmodel in plaats van kostenpost. Dit rechtvaardigt structurele en duurzame investeringen in cabinepersoneel en de cabinebemanningsamenstelling, die vervolgens leiden tot verdere verbetering van het bedrijfsresultaat.

Tenslotte hebben we tijdens de vorige cao al samen met de overlegpartners al een gezamenlijk lange termijn thema benoemd:

Evaluatie loongebouw 2014
Er is een start gemaakt met deze evaluatie. In de eerste sessie met de overlegpartijen hebben we met elkaar de pijnpunten geformuleerd. In de komende periode gaan we deze verder inhoudelijk analyseren en evalueren. Wij zullen daar op korte termijn uitgebreider over communiceren.

Cao infosessies
We kunnen ons voorstellen dat er vragen zijn over bovenstaande informatie en we gaan graag in gesprek met jullie. Zoals gebruikelijk zijn er dan ook weer digitale infosessies gepland en wel op de volgende data:

Inschrijven voor de infosessies kan via dit formulier, waar je ook alvast je vragen kunt invullen. We kijken ernaar uit jullie te spreken!

Carolina Bouwer, Roberto Tunzi, Marije Kroese, Ivo Kruse Koster, Ingrid Brama, Chris van Elswijk
KLM Sectiebestuurders