Achtergrond KLM

De afgelopen maand heeft vooral in het teken gestaan van een aantal belangrijke ontwikkelingen op arbeidsvoorwaardelijk vlak. De International Labour Organization (ILO) van de Verenigde Naties heeft uitspraak gedaan na een klacht van een aantal vakbonden waaronder de VNV en de NVLT. Deze klacht betrof de bemoeienis van de Nederlandse Staat met de arbeidsvoorwaarden van KLM personeel in het kader van de overheidssteun in 2020. De ILO stelt dat de Nederlandse overheid de vakbonden had moeten consulteren en niet eenzijdig zonder de bonden mocht ingrijpen in de arbeidsvoorwaarden. Daarnaast stelt de ILO nadrukkelijk dat ingrijpen in arbeidsvoorwaarden door de overheid weliswaar is toegestaan, maar uitsluitend na consultatie van de vakbonden en indien er sprake is van exceptionele omstandigheden, waarbij de duur en de impact van het ingrijpen zo kort en zo beperkt mogelijk dient te zijn.

De VNC heeft zelf meerdere Wob (Wet openbaarheid van Bestuur)-verzoeken ingediend waarmee wij proberen om transparantie te verkrijgen over hoe de arbeidsvoorwaardelijke ingrepen tot stand zijn gekomen en wie welk initiatief daarin heeft genomen. Het feit dat de processen rond de Wob-verzoeken zo traag lopen geeft zeer te denken.

Nu de uitspraak van de ILO er ligt concluderen wij dat wij als VNC niet langer gehouden zijn aan de commitment clausule die we in 2020 met alle vakbonden hebben moeten ondertekenen. Dat gebeurde destijds onder extreem hoge druk waarbij door zowel KLM als door de Nederlandse Staat heel expliciet werd gesteld dat niet ondertekenen zou leiden tot onmiddellijk intrekken van de staatssteun en daarop volgend een zeer waarschijnlijk faillissement van KLM.

Wat de VNC betreft gaan we in gesprek over de gevolgen van de ILO uitspraak voor de arbeidsvoorwaardelijke bijdrage en zullen wij langs de lijn van de ILO uitspraak de huidige positie van KLM en het ‘ bestaansrecht’ van de arbeidsvoorwaardelijke bijdrage toetsen. Wij hebben als VNC aan KLM en - samen met alle andere vakbonden - aan de Nederlandse Staat onze positie herbevestigd als vakvereniging die in alle vrijheid het recht heeft om te onderhandelen over arbeidsvoorwaarden.

Bovenstaande heeft ongetwijfeld consequenties voor het cao overleg. Dit overleg is nog niet gestart omdat wat de VNC betreft eerst duidelijk moet worden hoe KLM en de bonden de uitspraak van de ILO in relatie tot de arbeidsvoorwaardelijke bijdrage zien en welke consequenties wij daar aan verbinden. Pas daarna kunnen we over een nieuwe cao praten, ondanks dat de urgentie daartoe vanuit koopkrachts-punt bezien hoog is. Uiteraard brengen en houden wij jullie op de hoogte van ontwikkelingen.

Ivo Kruse Koster
Voorzitter KLM-sectie