Cao eindbod bij KLM: frustratie over proces en uitkomst

3 november 2023

Leestijd: 5,5 minuten

Na een moeizaam cao proces van 5 maanden is KLM vandaag met een eindbod gekomen. Dat resultaat is nog altijd niet waar VNC voor het cabinepersoneel op had ingezet en het proces voelde wat ons betreft als trekken aan een dood paard.

Waar deze cao-onderhandelingen begonnen met een sessie over ‘omgangsvormen’ waarin evenwichtigheid en gelijkwaardigheid tussen domeinen door KLM als zeer belangrijk werd bestempeld zien wij deze gelijkwaardigheid in volume niet terug. Daarnaast heeft VNC vanaf begin van de onderhandelingen gestreden voor financiële en sociale zekerheid en toekomstperspectief voor al het cabinepersoneel. Ook daar heeft KLM in de onderhandelingen weinig begrip voor getoond. Het uiteindelijke loonbod is ruim onder het loonbod gebleven dat alle bonden gezamenlijk vooraf hadden bepaald. Maar er zijn drie partijen voor nodig om daarbij in de buurt te komen.

Nominaal in plaats van procentueel
Het nominale bedrag van 135 euro structureel per 1 september dat KLM na 4 maanden ineens op tafel legde was niet onderhandelbaar, zo werd vermeld. Vervolgens is deze bij de andere domeinen omgezet in 2% structureel met een bodem van 135 euro. Dit zou voor cabine zo’n 1,5% meer loonruimte moeten opleveren, maar KLM biedt bij cabine slechts om en nabij 0.02% van de loonsom. Dit is wat VNC betreft niet gelijkwaardig en een belediging voor het cabinepersoneel. KLM weigerde hier echter in te bewegen. Zij heeft meerdere keren aangegeven dat er voor cabine – het personeel dat elke dag weer in de frontlinie staat – geen extra volume is.

Voorstellen VNC om nivellering te dempen
VNC heeft tijdens het hele onderhandelingsproces meerdere voorstellen gedaan om uit de impasse te komen. Want de verandering van 135 euro naar 2% met een bodem van 135 euro is niet voor elk cabinelid een significante verbetering, iets waar de VNC het gehele proces op is blijven hameren. Ook om perspectief te behouden in de loonschalen heeft VNC suggesties gedaan, waarbij de beginnende CA nog steeds 135 euro zou krijgen, maar het nivellerende effect gedempt zou worden. Dit om te proberen om er al eerder in het proces met drie partijen uit te komen. Zo hebben wij onder andere een extra loontrede op alle functies in de twee loongebouwen voorgesteld.

Dit werd door KLM afgewezen omdat daar wederom geen volume voor zou zijn. Daardoor is ons praktisch de mogelijkheid ontnomen om verder te onderhandelen over loon.

Creatieve ideeën naast loon
KLM heeft verschillende keren gevraagd of wij creatief wilden nadenken over zaken buiten loon en looptijd die specifiek voor cabine gunstig zijn. Dat hebben we gedaan en een aantal van deze voorstellen (waaronder compensatie voor Airbus vluchten) zijn door KLM omarmd, maar moesten in eerste instantie wel betaald worden door iets in te leveren. Een sigaar uit de eigen, toch al vrij lege, doos dus.

VNC heeft volgehouden en het proces heeft daarmee langer geduurd dan we hadden gehoopt. Wij willen niet zeggen dat de aanhouder gewonnen heeft, maar de aanhouder heeft wel wat overwinningen geboekt als we kijken naar wat er vier weken geleden op tafel lag, zoals provisie voor upgrades, reparatie loongebouw 2014 en compensatie voor het ontbreken van een goede rustgelegenheid op de Airbus. Hieronder zie je een samenvatting van het eindvoorstel dat KLM heeft gedaan:

Loon en looptijd

  • De looptijd bedraagt 24 maanden, van 2 maart 2023 tot en met 28 februari 2025.
  • Per 1 september 2023 2% met een bodem van 135 euro (bij een 100% contractpercentage), deze zal met terugwerkende kracht worden uitbetaald.
  • Per 1 oktober 2023 6%, deze zal ook met terugwerkende kracht worden uitbetaald.
  • Met het salaris van januari 2024 zal er, eenmalig, 2% met een bodem van 1500 bruto over het ontvangen salaris 2023 (vakantiegeld, eindejaarsuitkering, DI-budget, werknemerspensioenpremie en werkgeverspensioenpremie) voor alle medewerkers die op 31 december 2023 een arbeidscontract hebben waarover ze die maand salaris hebben ontvangen. Deze eenmalige uitkering dient als compensatie voor de periode tussen 2 maart 2023 en de eerste loonsverhoging van 1 september 2023.
  • Op 1 juli 2024 volgt een verhoging van 3%.
  • Indien de CPI (inflatie) over de periode van november 2023 tot en met oktober 2024 meer is dan 3% dan zal het extra percentage structureel als loonsverhoging per 1 januari 2025 worden uitgekeerd met een maximum van 2%.

Wat krijgt cabinepersoneel naast deze loonsverhoging?

Sociaal Plan: een van de belangrijkste punten die wij op inhoud hebben binnengehaald is dat het Sociaal Plan dat eind 2024 afloopt, integraal in de cao wordt opgenomen. Dit heeft VNC in het kader van de sociale zekerheid vanaf het begin bij KLM op tafel gelegd. Wij vinden het terecht dat cabinepersoneel in moeilijke tijden kan rekenen op een goed vangnet.

Reparatie Loongebouw 2014: na de evaluatie van het loongebouw 2014 hebben KLM en de cabinebonden geconstateerd dat de kleine stapjes in het loongebouw onwenselijk zijn. Dit zal worden gerepareerd door trede 2 in het loongebouw te verwijderen en tegelijkertijd gaat iedereen in dit loongebouw 1 trede omhoog.

Rustgelegenheid Airbus: op vluchten met een bloktijd van 8 uur of langer zal de bemanning worden gecompenseerd vanwege het ontbreken van een horizontale rustgelegenheid. Op deze vluchten krijgt de bemanning 0,5 CL en 0,5 KL.

9% provisie voor upgrades aan boord naar WBC en Premium Comfort: niet later dan 1 september 2024 zal er, zodra er een goed betaalsysteem beschikbaar is aan boord, een provisie van 9% worden uitbetaald aan de op die vlucht werkende crew over alle onboard upgrades naar WBC en Premium Comfort.

Aanrijdtijden blokreserves: een wens die wij al een aantal keren hebben ingediend hebben wij kunnen verzilveren: komend jaar zal er een pilot starten waarbij de aanrijdtijd van 60 minuten wordt verlengd naar 90 minuten vanaf 07.00 uur ’s ochtends.

Compensatie trainingen en grondopdrachten: we gaan samen onderzoeken hoe we de afrekening van trainingen en andere grondopdrachten eenduidig kunnen compenseren. Dat is op dit moment niet het geval. Wij vinden dat het duidelijk moet zijn welke compensatie je kunt verwachten en dat deze recht doet aan de training of opdracht die je uitvoert.

Verhoging talenbonus: per 1 januari 2024 zal deze worden verhoogd van 250 euro naar 300 euro en zal onderzocht worden welke andere talen hiervoor nog meer in aanmerking zouden kunnen komen.

Duurzaam mobiliteitsbeleid: onder andere zal reizen van en naar je werk met OV gratis worden op basis van 2e klas binnen geheel Nederland.

Herberekenen JV: wanneer je een ander percentage gaat vliegen, non-actief of ouderschapsverlof opneemt leidt dat tot een herberekening van je JV-saldo. Een negatief saldo wordt momenteel van je OD-teller gehaald, waardoor je de zeggenschap hierover kwijtraakt. Het voorstel is aangenomen om dit te verrekenen met de JV-teller.

Aanvulling betaling aanvullend geboorteverlof en betaald ouderschapsverlof: waarbij KLM het loon van 70% zal aanvullen naar 100%.

Losse JV dagen aanvragen: het wordt mogelijk om 4 JV dagen los aan te vragen conform de OD-methodiek. Dit geeft meer regelruimte voor cabinepersoneel.

Tijdelijke regeling deeltijd voorafgaand aan pensioen (TDVAP): in deze regeling kunnen collega’s die op 1 januari 2024 60 jaar of ouder zijn gebruik maken van de zogenaamde 80-90-100 regeling (80% werken, 90% salaris, 100% pensioenopbouw). De TDVAP wordt ook mogelijk met varianten voor collega’s met een 80% en 67% contract.

DI-budget: de keuze voor uitbetaling per maand wordt toegevoegd.

De volgende punten heeft KLM als randvoorwaardelijk bestempeld:

  • Aanpassen aantal dagen vrij van dienst tijdens zomerverlof: per oktober 2024 zullen collega’s van 50 jaar en ouder de extra vrije dagen niet meer bij het zomerverlof kunnen opnemen maar bij het winterverlof.
  • Afronding JV/JVZ/OD-tellerstanden afronden: met ingang van 1 juni 2024 zal het jaarlijks afronden van deze tellerstanden worden afgeschaft.

Wij willen niet voor onnodige vertraging zorgen en zullen er alles aan doen om dit eindvoorstel uiterlijk 10 november voor te leggen aan onze Ledenraad. Bij een positieve uitslag zal dit betekenen dat alle cabineleden de loonsverhogingen van september en oktober in november met terugwerkende kracht zullen ontvangen.

Uiteraard houden we jullie op de hoogte van de ontwikkelingen, meer achtergrond lees je ook via de speciale cao button.

Ivo Kruse Koster, Marije Kroese, Carolina Bouwer, Ingrid Brama, Roberto Tunzi, Chris van Elswijk KLM Sectiebestuurders

De VNC strijdt voor jouw goede arbeidsvoorwaarden en toekomst. Investeer in jezelf en word ook lid via dit aanmeldformulier of vraag meer informatie via secretariaat@vnconline.nl – 020 5020480. Je kunt de contributie grotendeels terugkrijgen via de cafetariaregeling. Samen staan we sterker voor de belangen van al het cabinepersoneel.